WYMAGANIA DO KOLOKWIÓW
NA PRACOWNI Z TECHNOLOGII CHEMICZNEJ.

ROK AKADEMICKI 2011 / 2012

Przed przystąpieniem do kolokwium konieczna jest znajomość  podstaw teoretycznych,
zasad wykonywania ćwiczenia 
oraz stosowanych w nim metod analitycznych.


Linki do wymagań
 
Ćwiczenie 1 Ćwiczenie 6 Ćwiczenie 11
Ćwiczenie 2 Ćwiczenie 7 Ćwiczenie 12
Ćwiczenie 3 Ćwiczenie 8 Ćwiczenie 13
Ćwiczenie 4 Ćwiczenie 9 Ćwiczenie 26
Ćwiczenie 5 Ćwiczenie 10 Ćwiczenie 28
     
Ćwiczenie 29 Ćwiczenie 30 Ćwiczenie 31



Ćwiczenie 1.

Bilanse procesów technologicznych

Na ćwiczenie należy przynieść kalkulator.

    1. Przystępując do ćwiczenia trzeba znać definicje następujących pojęć:

      - stopień przemiany, selektywność, wydajność produktu.
      - ułamek molowy, ułamek objętościowy, ułamek wagowy ich wzajemne zależności,
      - stała równowagi,
      - stężenie procentowe, stężenie molowe,
      - prawo Avogadra, objętość jednego mola gazu doskonałego
      - równanie stanu gazu doskonałego

    2. Fizykochemiczne podstawy bilansowania masy i energii.

      - prawo zachowania masy
      - prawo zachowania liczby atomów

    3. Rodzaje bilansów materiałowych i zasady ich sporządzania.
    4. Rozwiązać przykłady zamieszczone na stronie:
    http://www.chem.uw.edu.pl/people/JSkupinska/Cw1/cw1.html

Zalecana literatura:

    1. Praca zbiorowa pod red. T. Kasprzyckiej-Gutman. “Podręcznik do ćwiczeń z technologii chemicznej”, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 1996r

    2. Pr. zbiorowa, “Podstawy technologii chemicznej - bilanse procesów technologicznych”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1997r.

    3. A.I.Myers, W.D.Seider, “Obliczenia komputerowe w inżynierii chemicznej” WNT, Warszawa. 1979r.

Ćwiczenie 2.

    1. Szczegółowa znajomość instrukcji do ćwiczenia.

    2. Ogólna charakterystyka makrocząsteczek. Masa cząsteczkowa polimerów liczbowo średnia i wagowo średnia - charakterystyka i metody oznaczania.

    3. Definicje: stopnia polimeryzacji, polidyspersji, polimeru, homopolimeru, kopolimeru, multipolimeru. Makrostruktura i mikrostruktura polimerów. Metody otrzymywania polimerów o określonej mikrostrukturze.

    4. Rekcje polimeryzacji łańcuchowe i stopniowe - mechanizmy reakcji i przykłady otrzymywanych w ten sposób polimerów. 5. Sieciowanie polimerów - mechanizm tworzenia sieci i przykłady.

    6. Polimeryzacja wolnorodnikowa: definicja rodnika, mechanizm reakcji, równania kinetyczne dla etapów polimeryzacji. Przykłady monomerów, które nie polimeryzują rodnikowo. Inicjatory i inhibitory polimeryzacji rodnikowej.

    7. Ogólna charakterystyka podstawowych metod prowadzenia polimeryzacji: w roztworze, w masie, suspensyjnej i w emulsji. Wady i zalety każdej z metod. Wpływ metody polimeryzacji na własności otrzymywanych polimerów.

    8. Podstawy analizy ilościowej - alkacymetria.

    9. Technika pracy z rozpuszczalnikami organicznymi i kwasami mineralnymi, zasady bezpiecznej obsługi urządzeń próżniowych.

    10. Octan winylu: własności, otrzymywanie oraz metody polimeryzacji. Schemat polimeryzacji octanu winylu w roztworze /metoda ciągła/. Własności i zastosowanie polioctanu winylu.

    11. Alkohol poliwinylowy; metody otrzymywania, własności i zastosowanie.

Literatura

    1. Podręcznik do Ćwiczeń z technologii chemicznej- pr. zbiorowa pod redakcją T. Kasprzyckiej-Guttman Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1996.

    2. Chemia polimerów (tom I-III), praca zbiorowa pod redakcją Z. Floriańczyka i S. Penczka, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1997.

    3. Pielichowski J., Puszyński A., Technologia tworzyw sztucznych, WNT, Warszawa 1992 i wydania następne.

    4. Ćwiczenia z technologii chemicznej, praca zbiorowa pod red. E. Brzezińskiej-Timofiejuk, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1986.


Ćwiczenie 3.

Uzdatniane wody na kolumnach jonitowych i węglowej.  ( literatura - podana na końcu instrukcji )

1. Rodzaje i ogólna charakterystyka wód. Składniki wód. Twardość wody; metody oznaczania.
2. Wymagania jakościowe dla wód używanych do spożycia i potrzeb komunalnych, przemysłu oraz rolnictwa.
3. Uzdatnianie wody dla potrzeb komunalnych: ujęcia wody, sedymentacja, odżelazianie i odmanganianie, koagulacja, filtracja, dezynfekcja - metody;  parametry: ChZT, miano coli.
4. Uzdatnianie wody dla potrzeb przemysłowych: zmiękczanie wody - metody zmiękczania, demineralizacja wody - stosowane metody; ( Szczegółowo: jonity - zachodzące reakcje ). Wykorzystanie węgla aktywnego w procesie uzdatniania wody.
5. Analiza instrumentalna: pH - metria, konduktometria.


Ćwiczenie 4.

Okresowa kolumna rektyfikacyjna.

    1. Destylacja - podstawy teoretyczne:

    -równowaga ciecz-para w układach dwuskładnikowych; zeotropy, azeotropy, wykresy równowagowe w układzie (x,y).

    - roztwory doskonałe i rzeczywiste; prawo Raoulta.


    2. Destylacja: zastosowania i ograniczenia, rodzaje destylacji.

    3. Rektyfikacja okresowa i ciągła; definicja, podstawowe pojęcia: półka teoretyczna, powrót, linia operacyjna.

    4. Kolumna rektyfikacyjna o działaniu ciągłym: schemat instalacji stosowanej w ćwiczeniu, wyznaczanie liczby półek teoretycznych metodą graficzną Mc Cabe'a i Thielego.

Literatura

    Podręcznik do ćwiczeń z technologii chemicznej - praca zbiorowa pod redakcja T. Kasprzyckiej-Guttman. http://www.chem.uw.edu.pl/people/AChajewski/index.htm: 
      Destylacja - podstawy teoretyczne (oprac. mgr Adam Chajewski). Instrukcja do Ćwiczenia nr 4.
    J.Ciborowski - Inżynieria chemiczna, Inżynieria procesowa. M.Serwiński - Zasady inżynierii chemicznej, operacje jednostkowe. E.Bortel, H.Koneczny - Zarys technologii chemicznej. Z.Ziółkowski - Destylacja i rektyfikacja w przemyśle chemicznym. A.Bielański, K.Gumiński i in. - Chemia fizyczna.



Ćwiczenie 5 i 5A

Kopolimeryzacja styrenu z bezwodnikiem maleinowym
oraz polimeryzacja emulsyjna styrenu

    1. Punkty 1 - 9 jak w Ćwiczeniu 2, ponadto:

    2. Szczegółowe wiadomości na temat polimeryzacji emulsyjnej oraz perełkowej.

    3. Przykłady zastosowania polimeryzacji emulsyjnej i suspensyjnej w przemyśle; monomery polimeryzowane metodą emulsyjną i suspensyjna.

    4. Własności i zastosowanie produktów polimeryzacji emulsyjnej i suspensyjnej.

    5. Polistyren - własności i zastosowanie.

Literatura

    Podręcznik do Ćwiczeń z technologii chemicznej- pr. zbiorowa pod redakcją T. Kasprzyckiej-Guttman Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1996.
    Chemia polimerów (tom I-III), praca zbiorowa pod redakcją Z. Floriańczyka i S. Penczka, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1997.
    Pielichowski J., Puszyński A., Technologia tworzyw sztucznych, WNT, Warszawa 1992 i wydania następne.
    Ćwiczenia z technologii chemicznej, praca zbiorowa pod red. E. Brzezińskiej-Timofiejuk, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1986.

Ćwiczenie 6

Kraking katalityczny węglowodorów.

    1. Ropa naftowa - oczyszczanie i pierwotna przeróbka (destylacja).

    2. Destrukcyjne metody przeróbki wtórnej ropy naftowej ( kraking termiczny, reforming, procesy uwodornienia, kraking katalityczny)-warunki prowadzenia procesu, produkty.

    3. Katalizatory - definicja, podział, mechanizm działania katalizatorów heterogenicznych, homogenicznych, enzymatycznych.

    4. Kraking katalityczny- podstawy mechanizmu, kinetyki i chemizmu reakcji krakingu - surowce, produkty i warunki prowadzenia procesu w przemyśle - glinokrzemiany jako katalizatory krakingu; budowa, mechanizm działania, zmiana aktywności katalizatora w czasie reakcji, regeneracja katalizatora,

    5. Przemysłowe, fluidalne instalacje krakingu katalitycznego o działaniu ciągłym - budowa i schemat działania wybranego reaktora przemysłowego.

    6. Chromatografia gazowa: istota rozdzielania chromatograficznego, aparatura do chromatografii gazowej, wielkości retencyjne, typy detektorów chromatograficznych, zastosowanie chromatografii gazowej w analizie jakościowej i ilościowej.



Literatura
    1. Podręcznik do Ćwiczeń z technologii chemicznej- pr. zbiorowa pod redakcją T. Kasprzyckiej-Guttman, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1996.
    2. E. Grzywa, J. Molenda - “Technologia podstawowych syntez organicznych”. Tom 1
    3. A. Z. Zieliński – “ Chemiczna technologia organiczna”.
    4. E. Bortel, H. Koneczny - Zarys technologii chemicznej.
    5. Z. Witkiewicz, Podstawy chromatografii.

    Dla zainteresowanych polecam:

    1. H. Koneczny - Podstawy technologii chemicznej.
    2. Praca zbiorowa - Podstawy technologii syntezy petrochemicznej.
    3. E. W. Smidowicz - Przeróbka destrukcyjna ropy naftowej.



    Ćwiczenie 9
     
    Ciągły proces otrzymywania detergentów na bazie kwasów alkiloarylosulfonowych. 
      1. Detergenty: definicja, amfifilowość, solubilizacja, podział detergentów. 

      2. Własności wodnych roztworów detergentów jonowych i niejonowych, krytyczne stężenie miceli.

      3. Detergenty anionowe ze szczególnym uwzględnieniem pochodnych sulfonowych. Metody produkcji:

        - przemysłowe metody alkilowania,
        - utlenianie SO2 do SO3, podstawy fizykochemiczne procesu,
        - otrzymywanie alkilobenzenosulfonianów, mechanizm sulfonowania, przemysłowe metody sulfonowania: oleum, kwas siarkowy, SO3,
        - zobojętnianie kwasów alkilobenzenosulfonowych. 


      4. Kationowe, niejonowe odmiany detergentów.

      5. Detergenty a ochrona Środowiska. 

      6. Przebieg ćwiczenia, Liczba kwasowa - LK.

      Literatura

      1. Podręcznik do Ćwiczeń z technologii chemicznej- pr. zbiorowa pod redakcją T. Kasprzyckiej-Guttman Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1996. 
      2. J.Kępiński - Technologia chemiczna nieorganiczna. 
      3. A.Z.Zieliński – “ Chemiczna technologia organiczna”. 
      4. E.Bortel, H.Koneczny - Zarys technologii chemicznej. 
      5. Praca zbiorowa - Podstawy technologii syntezy petrochemicznej. 
       


    Ćwiczenie 10

    Ciągły proces otrzymywania bikarbonatu metodą Solvay’a. 

      1. Podstawy teoretyczne procesu otrzymywania sody metodą Solvaya.

      2. Schemat technologiczny metody Solvaya – operacje jednostkowe.

      3. Surowce stosowane w procesie – metody uzyskiwania i oczyszczania. 

      4. Obieg amoniaku i dwutlenku węgla.

      5. Karbonizacja - budowa i działanie kolumny karbonizacyjnej, filtru obrotowego próżniowego i wirówki. Kalcynacja wodorowęglanu sodu.

      6. Podstawy fizykochemiczne procesu karbonizacji. 

      7. Produkty przemysłu sodowego - otrzymywanie, własności i zastosowanie
       
      8. Wykres Sankeya dla procesu Solvaya.

      9. Przebieg ćwiczenia, określenie wydajności bikarbonatu.

      Literatura

      1. Podręcznik do Ćwiczeń z technologii chemicznej- pr. zbiorowa pod redakcją T. Kasprzyckiej-Guttman Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1996. 
      2. J.Kępiński - Technologia chemiczna nieorganiczna. 
      3. J.Molenda – “Technologia chemiczna” 
       
       


    Ćwiczenie 11.

    Symulacja komputerowa procesów technologicznych z pomocą programu Chem-CAD.  

      1.Zasady technologiczne

      2.Definicje i przeliczania stężeń

      3. Bilanse materiałowe i cieplne (w tym w szczególności bilanse wymiennika ciepła i kolumny rektyfikacyjnej)

      4. Roztwory doskonałe i rzeczywiste

      5. Procesy jednostkowe: destylacja, rektyfikacja

      6. Warunki równowag międzyfazowych (ciecz-para, ciecz-ciecz) w zastosowaniu do kolumny rektyfikacyjnej

      7. Kolumna rektyfikacyjna o działaniu ciągłym, wyznaczanie liczby półek teoretycznych metodą graficzną Mc Cabe'a i Thielego.

      8. Zatężanie roztworów w aparatach wyparnych /zasady ogólne/.

      9. oraz znajomość instrukcji do ćw. 11 dostępnej pod adresem: http://www.chem.uw.edu.pl/people/AMyslinski/Kaim/cw11.pdf

      Literatura 

      1. Podręcznik do Ćwiczeń z technologii chemicznej- pr. zbiorowa pod redakcją T. Kasprzyckiej-Guttman Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1996. 
      2. J.Ciborowski - Inżynieria chemiczna, Inżynieria procesowa. 
      3. R. Koch, A. Kozioł – Dyfuzyjno-cieplny rozdział substancji.
      4. M.Serwiński - Zasady inżynierii chemicznej, operacje jednostkowe. 
      5. A.Selecki, L.Gradoń - Podstawowe procesy przemysłu chemicznego. 
      6. Z.Ziołkowski - Destylacja i rektyfikacja w przemyśle chemicznym.   


    Ćwiczenie 12.

    Katalityczne odwodornienie heksanu

    Kataliza, katalizator, aktywność katalizatora, selektywność katalizatora
    Kataliza homogeniczna, kataliza enzymami
    Kataliza heterogeniczna: centrum aktywne, etapy heterogenicznej reakcji katalitycznej, szybkość ogólna heterogenicznego procesu katalitycznego, składniki katalizatora i ich funkcje, zmiany aktywności katalizatora, cechy katalizatora heterogenicznego, czas kontaktu.
    Klasyfikacja katalizatorów heterogenicznych: katalizatory heterogenicznych reakcji utleniania-redukcji, katalizatory heterogenicznych reakcji kwasowo-zasadowych
    Reakcje odwodnienia alkoholi
    Szczegółowa znajomość instrukcji do ćwiczenia., metody analityczne stosowane w ćwiczeniu.

    Literatura

    Pr. Zbiorowa pod redakcją T. Kasprzyckiej-Guttman, „Podręcznik do ćwiczeń z technologii chemicznej” rozdział 3.2, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, 1996.
    B.Grzybowska-Świerkosz, "Elementy katalizy heterogenicznej", PWN 1993.
    M.Ziółek, I.Nowak, „Kataliza heterogeniczna – wybrane zagadnienia”, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im Adama Mickiewicza, Poznań, 1999.
    G.C.Bond, "Kataliza heterogeniczna – podstawy i zastosowania", PWN 1979.


Ćwiczenie 13 .

Oczyszczanie ścieków organicznych z wykorzystaniem złoża spłukiwanego i reaktora osadu czynnego. (Tytuł ogólny; szczegóły i literatura - podane w instrukcjach)

1.   Ścieki, metody oczyszczania i utylizacja:
      a)   ścieki przemysłowe,
      b)   ścieki komunalne,
      c)   ścieki z gospodarstw rolnych i hodowlanych.
2.   Metody analityczne stosowane w oczyszczalniach ścieków (parametry ChZT, BZT5, zawartość azotu, fosforu, tlen rozpuszczony).


Ćwiczenie 26.

Katalityczne odwadnianie alkoholu

Wymagania

Kataliza, katalizator, aktywność katalizatora, selektywność katalizatora
Kataliza homogeniczna, kataliza enzymami
Kataliza heterogeniczna: centrum aktywne, etapy heterogenicznej reakcji katalitycznej, szybkość ogólna heterogenicznego procesu katalitycznego, składniki katalizatora i ich funkcje, zmiany aktywności katalizatora, cechy katalizatora heterogenicznego, czas kontaktu.
Klasyfikacja katalizatorów heterogenicznych: katalizatory heterogenicznych reakcji utleniania-redukcji, katalizatory heterogenicznych reakcji kwasowo-zasadowych
Reakcje odwodnienia alkoholi
Szczegółowa znajomość instrukcji do ćwiczenia., metody analityczne stosowane w ćwiczeniu.

Literatura:

Pr. Zbiorowa pod redakcją T. Kasprzyckiej-Guttman, „Podręcznik do ćwiczeń z technologii chemicznej” rozdział 3.2, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, 1996.
B.Grzybowska-Świerkosz, "Elementy katalizy heterogenicznej", PWN 1993.
M.Ziółek, I.Nowak, „Kataliza heterogeniczna – wybrane zagadnienia”, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im Adama Mickiewicza, Poznań, 1999.
G.C.Bond, "Kataliza heterogeniczna – podstawy i zastosowania", PWN 1979.


Ćwiczenie 29.

Biokatalizatory i ich zastosowanie w przemyśle

Wstęp teoretyczny         Instrukcja

Wymagania do ćwiczeń:

1. Definicje: szybkość / rzędowość / cząsteczkowość / stała równowagi reakcji chemicznej, równanie Arrheniusa, reguła van’t Hoffa, energia aktywacji, kataliza homogeniczna i heterogeniczna (przykłady), opis oddziaływań katalizatora z substratem, biokataliza, biokatalizator, enzym, rybozym, kofaktor, enzymy allosteryczne, teoria kompleksu aktywnego.

2. Właściwości enzymów / biokatalizatorów: aktywność, wydajność syntezy produktu, liczba obrotów enzymu, selektywność substratowa i typu reakcji.

3. Mechanizm działania enzymów: modele opisujące działanie enzymów, klasyfikacja enzymów.

4. Kinetyka Michaelisa-Menten – założenia i wyprowadzenie równania, sens fizyczny stałych obecnych w równaniu, możliwe uproszczenia, sposób wyznaczania parametrów charakteryzujących enzym.

5. Regulacja reakcji enzymatycznych: inhibicja kompetytywna i niekompetytywna, wpływ parametrów intensywnych na szybkość reakcji enzymatycznej.

6. Techniki instrumentalnej analizy ilościowej (spektroskopia UV-Vis, prawo Lamberta- Beera, sporządzanie krzywej wzorcowej, przeliczanie stężeń).

7. Dodatkowo studenci są proszeni o wybranie dowolnego enzymu i samodzielne (pisemne!) opracowanie jego charakterystyki w oparciu o dostępne bazy literaturowe. Opracowanie to powinno obejmować – numer wg klasyfikacji E.C., typ katalizowanej reakcji, znaczenie katalizowanego procesu w organizmie, struktura centrum aktywnego (wraz z kofaktorem, jeżeli występuje), ewentualne inhibitory i mechanizm ich działania. Postuluje się, żeby studenci z jednej grupy wybierali różne enzymy do scharakteryzowania.

Ćwiczenie 30.

Otrzymywanie i badanie biopaliw

Wstęp teoretyczny         Instrukcja

OSOBY PROWADZĄCE:

dr Elzbieta Megiel (pok.134, konsultacje: czwartki 13:00-14:00)
dr hab. Grzegorz Litwinienko (pok. 132, konsultacje: czwartki 13:00-14:00)

Wymagania do ćwiczeń

Definicje: energia i sposoby konwersji energii, paliwa ciekłe (podział), biopaliwa (bioetanol, biodiesel), pojemność cieplna, dyfuzja, lipidy proste i złożone (podział, klasyfikacja), tłuszcze i oleje roślinne, kwasy karboksylowe, kwasy tłuszczowe i ich estry, triglicerydy (triacyloglicerole), woski, FAME (estry metylowe kwasów tłuszczowych), lepkość, liczby charakterystyczne tłuszczów.

1. Substancje palne. Paliwa – podział. Procesy spalania, reakcje łańcuchowe, ciepło spalania, wartość opałowa, wybuchy, granica wybuchowości, silniki z zapłonem iskrowymi silniki wysokoprężne.

2. Analiza techniczna parametrów fizykochemicznych paliw i biopaliw: gęstość, lepkość dynamiczna i kinematyczna, lepkość względna, temperatura zapłonu i temperatura palenia, temperatura krzepnięcia, temperatury destylacji, dylatacja objętościowa (temperaturowa), liczba oktanowa, liczba cetanowa.

3. Rośliny oleiste i ich wykorzystanie. Przykłady i skład olejów roślinnych, metody otrzymywania, parametry charakteryzujące tłuszcze (liczba jodowa, kwasowa, nadtlenkowa), powiązanie temperatur krzepnięcia ze składem i strukturą tłuszczu.

4. Transestryfikacja: mechanizm procesu, kinetyka reakcji przeestryfikowania.

5. Znajomość opisanych


LITERATURA:

 1. R. T. Morrison, R. N. Boyd: Chemia organiczna, tom 2 (rozdz. 33: Tłuszcze) PWN, Warszawa 1985.

2. S. Bredsznajder, W. Kawecki, J. Leyko, R. Marcinkowski: Podstawy ogólne technologii chemicznej, PWN Warszawa 1973.

3. S. E. Manahan: Environmental Chemistry, Brooks/ Cole Publishing Company, 1984.

4. H. Koneczny: Podstawy technologii chemicznej, (rozdz. V: Paliwa i ich przerób), PWN, Warszawa 1973.

5. R. Bogoczek, E. Kociołek-Balawejder: Technologia chemiczna organiczna, rozdz. 2, WAE, Wrocław 1992.

6. Spalanie i paliwa praca zbiorowa pod red. J. Kordylewskiego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2005.

7. J. Ciborowski: Inżynieria chemiczna. Inżynieria procesowa, WNT, 1973.


Ćwiczenie 31.

Wyznaczanie ciepła spalania biopaliw

OSOBY PROWADZĄCE:

dr Elżbieta Megiel (pok.134, konsultacje: czwartki 13:00-14:00)
dr hab. Grzegorz Litwinienko (pok. 132, konsultacje: czwartki 13:00-14:00)


Wymagania do ćwiczeń:

Definicje: energia i sposoby konwersji energii, paliwa ciekłe(podział), biopaliwa (bioetanol, biodiesel), pojemność cieplna, dyfuzja, lipidy proste i złożone (podział, klasyfikacja), tłuszcze i oleje roślinne, kwasy karboksylowe, kwasy tłuszczowe i ich estry, triglicerydy (triacyloglicerole), woski, FAME (estry metylowe kwasów tłuszczowych), lepkość, liczby charakterystyczne tłuszczów.

1. Substancje palne. Paliwa - podział. Procesy spalania, reakcje łańcuchowe, ciepło spalania, wartość opałowa, wybuchy, granica wybuchowości, silniki z zapłonem iskrowymi silniki wysokoprężne.

2. Analiza techniczna parametrów fizykochemicznych paliw i biopaliw: gęstość, lepkość dynamiczna i kinematyczna, lepkość względna, temperatura zapłonu i temperatura palenia, temperatura krzepnięcia, temperatury destylacji, dylatacja objętościowa (temperaturowa), liczba oktanowa, liczba cetanowa.

3. Rośliny oleiste i ich wykorzystanie. Przykłady i skład olejów roślinnych, metody otrzymywania, parametry charakteryzujące tłuszcze (liczba jodowa, kwasowa, nadtlenkowa), powiązanie temperatur krzepnięcia ze składem i strukturą tłuszczu.

4. Transestryfikacja: mechanizm procesu, kinetyka reakcji przeestryfikowania.

5. Znajomość opisanych w niniejszej instrukcji procedur syntezy, oczyszczania i analizy biopaliw.


LITERATURA:

R. T. Morrison, R. N. Boyd: Chemia organiczna, tom 2 (rozdz. 33: Tłuszcze) PWN, Warszawa 1985.

2. S. Bredsznajder, W. Kawecki, J. Leyko, R. Marcinkowski: Podstawy ogolne technologii chemicznej, PWN Warszawa 1973.

3. L. Sobczyk, A. Kisza, K. Gatner, A. Koll: Eksperymentalna chemia fizyczna (rozdz. 2 i 5.1), PWN Warszawa, 1982.

4. H. Koneczny: Podstawy technologii chemicznej, (rozdz. V: Paliwa i ich przerob), PWN, Warszawa 1973.

5. R. Bogoczek, E. Kociołek-Balawejder: Technologia chemiczna organiczna, rozdz. 2, WAE, Wrocław 1992.

6. Spalanie i paliwa praca zbiorowa pod red. J. Kordylewskiego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2005.

7. J. Ciborowski: Inżynieria chemiczna. Inżynieria procesowa, WNT, 1973.

stronę sformat. A.M.