płk doc. dr hab. Zbigniew Makles   Broń chemiczna - zagrożenia i obrona  Streszczenie W referacie przedstawiono w zarysie historycznym - począwszy od czasów starożytnych aż do dzisiejszych - rozwój chemicznych środków walki (broni chemicznej) oraz sposoby jej wykorzystania w konfliktach zbrojnych i aktach terrorystycznych.

Zreferowano wysiłki społeczności w ograniczaniu jej stosowania w konfliktach zbrojnych (konwencje Haskie i Protokoły Genewskie). Omówiono okresy rozwoju tej broni i technik stosowania dzieląc je na lata - I wojny światowej, międzywojnia, II wojny światowej i po tym okresie. Scharakteryzowano pod względem fizycznym, chemicznym, toksykologicznym i wojskowym współczesne bojowe środki trujące (BST) oraz podano charakterystyki techniczne środków do ich przenoszenia i rozpraszania u celu. Omówiono zadania logistycznego zaplecza systemu broni.

Zaprezentowano związki toksyczne CS i BZ, obezwładniające fizycznie i psychicznie organizm człowieka, środki uśmiercające – iperyt siarkowy, G i V-gazy oraz środki roślinobójcze. Opisano rodzaje amunicji i urządzeń do przenoszenia BST oraz wskazano na trendy rozwojowe tej broni na przykładzie procesów humanizacji BST, chemizacji broni biologicznej, nowej grupy związków - Mid Spectrum Agents, binarnej amunicji, mikrokapsułkowania i innych parametrów technicznych. Przedstawiono badania nad substancjami typu  CR, Gaba, mikstami, opiatami i in.

Zaprezentowano wysiłki państw przy opracowywaniu Konwencji o zakazie prowadzenia badań, składowania i użycia broni chemicznej oraz o zniszczeniu jej zapasów, wprowadzania jej w życie oraz warunki, jakie spełnić muszą sygnatariusze tej Konwencji, m.in. przy niszczeniu zapasów tej broni oraz działania, na które zezwala wspomniana Konwencja, w tym dopuszczalność produkcji BST dla celów naukowo-badawczych itd.

W kontekście tych informacji przedstawiono środki ochrony wojsk i ludności przed skutkami rażenia broni chemicznej, w tym środki rozpoznania chemicznego, likwidacji skażeń, ochrony indywidualnej i zbiorowej, techniki związane z odkażaniem, maskowaniem działań wojsk i ochroną środowiska.

Omówiono także zagrożenia stwarzane przez toksyczne środki przemysłowe (TSP), gromadzone w zakładach przemysłowych i gospodarczych do bieżącej produkcji, a stwarzające nie mniej groźne sytuacje jak broń chemiczna.