|
|
3. Przebieg studiów na Wydziale Chemii UW
Wydział Chemii UW prowadzi pięcioletnie, dzienne studia magisterskie, z możliwością uzyskania dyplomu licencjata po trzech latach nauki. System ten jest zbliżony do dwustopniowego toku studiów na Uniwersytetach w krajach Unii Europejskiej. W celu umożliwienia studentom kontynuacji nauki za granicą, na Wydziale Chemii została wprowadzona punktacja ECTS (Europejski System Transferu Punktów Kredytowych - patrz str. 19). Jest ona gwarancją uznawania wszędzie w Europie uzyskanych zaliczeń, zdanych egzaminów i zdobytych tytułów. Dzięki temu studenci Wydziału będą mieli zwiększone możliwości wyjazdów na kilkumiesięczne staże zagraniczne w ramach programów Erasmus i Socrates. System punktacji ECTS pozwala na indywidualizację procesu kształcenia, gdyż w oparciu o niego studenci mogą dokonywać wyboru niektórych przedmiotów. Ułatwia on też organizację zajęć w ramach studiów międzywydziałowych.
Warunkiem zaliczenia roku jest zebranie co najmniej 60 punktów ECTS oraz uzyskanie zaliczeń wszystkich przedmiotów objętych programem i zdanie egzaminów. Oznacza to, że w ciągu każdego semestru student powinien zgromadzić ok. 30 punktów, przed przystąpieniem do egzaminu licencjackiego minimum 180, a w ciągu całych studiów magisterskich, minimum 300 punktów.
Pierwszy semestr nauki na Wydziale Chemii, jest wspólny dla wszystkich nowoprzyjętych studentów. Jest on przeznaczony na realizację podstawowego materiału z zakresu matematyki, fizyki i chemii ogólnej. Po tym semestrze studenci dokonują wyboru specjalności, zgodnie ze swoimi zainteresowaniami i zdolnościami.
Od 2 do 7 semestru studia odbywają się zgodnie z programami poszczególnych specjalności, przy czym stopniowo wprowadzane są przedmioty do wyboru, tak aby każdy student mógł jak najpełniej realizować swoje zainteresowania. Największą ofertę przedmiotów do wyboru otrzymują studenci specjalności chemia, co pozwala im na ukierunkowanie dalszego kształcenia.
Do końca 8 semestru studenci mają obowiązek dodatkowo zdać egzamin z języka angielskiego na poziomie B2 w Szkole Języków Obcych UW.
(Lektorat z języka angielskiego jest nieobowiązkowy, ale po zadeklarowaniu chęci uczęszczania na zajęcia stają się one obowiązkowe, są wpisywane do indeksu i oceniane). Studenci, którzy nie uczestniczą w lektoracie z języka angielskiego mają prawo do bezpłatnego uczęszczania na 240 godz. lektoratów z innych języków, dołączając do grup z innych Wydziałów.
Za zaliczenie 60 godz. lektoratu z języka obcego student otrzymuje 2 punkty ECTS. Za zdany egzamin - dodatkowo 2 punkty ECTS.
Po 6 semestrze możliwe jest uzyskanie dyplomu licencjata, pod warunkiem zgromadzenia minimum 180 punktów ECTS, uzyskania zaliczeń przedmiotów objętych programem i zdania egzaminów. Ponadto student zobowiązany jest do napisania pracy licencjackiej i jej obrony.
Po 7 semestrze studiów, studenci dokonują wyboru specjalizacji, w ramach której przygotowują się do wykonywania prac magisterskich. Specjalizacje są przyporządkowane do poszczególnych zakładów dydaktycznych (patrz str. 9) i mogą stanowić kontynuację kierunków kształcenia realizowanych w ramach specjalności. Na przykład studenci specjalności Analityka będą prawdopodobnie najczęściej wybierać specjalizację z chemii analitycznej. Nie jest to jednak konieczne i w momencie wyboru specjalizacji może nastąpić zmiana profilu kształcenia. O przyjęciu na daną specjalizację decyduje kierownik zakładu, gdyż liczba miejsc jest ograniczona i uwarunkowana takimi samymi czynnikami jak liczba miejsc na specjalnościach.
W semestrach 7 - 9 studenci mogą uczestniczyć w zajęciach, których zaliczenie pozwala im uzyskać uprawnienia do nauczania chemii w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. Jest to blok przedmiotów w wymiarze 330 godz. (w tym psychologia, pedagogika, dydaktyka chemii itp.) oraz praktyki w szkołach.
Do końca 8 semestru studenci mają obowiązek uczestniczyć przez sześć semestrów na zajęcia z wychowania fizycznego. Można je również odbywać w sekcjach sportowych.
Na czwartym roku studenci powinni zaliczyć 3 wycieczki do zakładów przemysłowych.
Ostatni rok studiów przeznaczony jest na wykonanie pracy magisterskiej w określonej pracowni naukowej (patrz str. 9) zakładu dydaktycznego, w którym student odbywał specjalizację. W czasie tych dwóch semestrów (9 i 10) obowiązuje zaliczenie pracowni magisterskiej, seminariów oraz wykładów monograficznych. Do zaliczenia pracowni magisterskiej niezbędne jest uzyskanie pozytywnego wyniku z końcowego testu z chemii i wykonanie części doświadczalnej pracy magisterskiej. Warunkiem koniecznym otrzymania dyplomu magistra, jest zgromadzenie odpowiedniej liczby punktów, uzyskanie zaliczeń wszystkich przedmiotów objętych indywidualnym programem, oraz zdanie egzaminów. Ponadto student zobowiązany jest do napisania pracy i zdania egzaminu magisterskiego.
3.1. Specjalności na Wydziale Chemicznym
Wybór specjalności w semestrze 2 jest uwarunkowany indywidualnymi zainteresowaniami i wyborami studentów. Dziekan, biorąc pod uwagę możliwości lokalowe, aparaturowe i kadrowe, wyznacza maksymalną liczbę miejsc na poszczególnych specjalnościach. Gdy liczba chętnych na daną specjalność przekracza liczbę miejsc, o przyjęciu decydują dotychczasowe postępy w nauce.
Studenci mają do wyboru pięć specjalności:
o analityka,
o chemia,
o chemia biologiczna,
o chemia informatyczna i modelowanie,
o chemia nowych materiałów.
3.1.1. Analityka
Kierownik - dr hab. Krystyna Pyrzyńska pok. 265A, tel. 0 22 822 02 11 w. 398.
Specjalność „Analityka” adresowana jest do tych studentów, których szczególnie interesują metody wykrywania i oceny ilości substancji w próbkach o bardzo różnym pochodzeniu - od prostych substancji nieorganicznych po złożone materiały biologiczne. W dziedzinie tej Wydział Chemii UW ma wieloletnie doświadczenie, a praktyka wykazuje, że wykonywanie analiz chemicznych pozostaje niezmiennie cenną umiejętnością, potrzebną nie tylko w chemicznych laboratoriach. Zdobycie profesjonalnych umiejętności w tej dziedzinie wymaga odpowiednio rozszerzonej liczby godzin zajęć teoretycznych i laboratoryjnych z szeroko pojętej analizy chemicznej. W zamian zmniejszona jest liczba godzin innych zajęć.
Poza klasycznymi zagadnieniami analityki chemicznej w programie tej specjalności zostały także uwzględnione przedmioty specjalistyczne, takie jak:
o chemia biopierwiastków,
o metrologia chemiczna,
o analityka środowiska,
o chemometria,
o analiza specjacyjna,
o odpady przemysłowe i ich utylizacja,
o ekonomika ochrony środowiska.
Orientacja w tych zagadnieniach jest niezbędna dla uzyskania wiedzy o praktycznych aspektach analizy chemicznej w odniesieniu nie tylko do laboratoryjnych próbek, ale także rzeczywistych materiałów o na ogół złożonym składzie i dlatego wymagających specyficznego traktowania dla uzyskania wiarygodnych wyników. Wydział Chemii UW dysponuje przy tym nowoczesnym sprzętem, pozwalającym na opanowanie nie tylko klasycznych, ale i zaawansowanych instrumentalnych metod analizy.
Mimo powstawania różnych nowych dziedzin chemii praktyka wykazuje, że na rynku niezmiennie utrzymuje się zapotrzebowanie na chemików analityków i absolwenci Wydziału Chemii UW nierzadko podejmują pracę w tej dziedzinie. Analityków poszukują przedsiębiorstwa - zarówno państwowe jak i prywatne, związane z przemysłem i rolnictwem, laboratoria medyczne i farmaceutyczne, a także laboratoria specyficzne dla służb mundurowych.
3.1.2. Chemia
Kierownik - dr hab. Marek Orlik, prof. U.W. pok. 356, tel. 0 22 822 02 11 w. 245.
Specjalność „Chemia” adresowana jest do dwu grup studentów. Za pierwszą grupę uważamy osoby pragnące studiować chemię, które jednak nie mają jeszcze na tyle sprecyzowanych zainteresowań, aby w chwili rozpoczęcia studiów świadomie wybrać jedną z proponowanych przez Wydział konkretnych specjalności. Tym osobom specjalność „Chemia” umożliwia podjęcie dojrzałej decyzji o wyborze ulubionego działu chemii dopiero w trakcie studiów. Za drugą grupę kandydatów na studia, potencjalnie zainteresowanych specjalnością „Chemia”, uważamy osoby o bardziej sprecyzowanych wyobrażeniach odnośnie swojej przyszłej specjalizacji, ale pragnące również zdobyć wcześniej solidne podstawy z wielu dziedzin chemii, tak aby potem możliwie swobodnie poruszać się w różnych jej zagadnieniach. W każdym przypadku podjęcie decyzji o wyborze specjalizacji (a w praktyce - pracowni naukowej, w której wykonywana będzie praca magisterska) może nastąpić dopiero na III roku studiów.
Taka koncepcja specjalności „Chemia” oznacza, że w jej ramach proponujemy studentom możliwie wielostronne i gruntowne wykształcenie chemiczne. Oferta programowa Wydziału Chemii UW jest obecnie tak bogata i zróżnicowana, że konieczny jest wybór przedmiotów, zależny od konkretnej specjalności. Z tego punktu widzenia specjalność „Chemia” oferuje największy, w porównaniu z pozostałymi kierunkami, wybór własnej ścieżki studiowania. Polega to na tym, że poza zestawem obowiązkowych przedmiotów, niezbędnych dla wspomnianego wyżej wielostronnego wykształcenia, wiele pozostałych zajęć audytoryjnych i laboratoryjnych studenci wybierają sami, dbając jedynie o uzyskanie odpowiedniej liczby punktów (ECTS), przypisanych do każdego przedmiotu i typu zajęć. Przykładowo, wszyscy studenci specjalności „Chemia” poznają podstawy chemii nieorganicznej, organicznej i fizycznej, ale w semestrze 6 decydują sami, w której z tych dziedzin chcieliby uzyskać bardziej zaawansowaną wiedzę. Pozostały czas przeznaczają na studiowanie kilku innych (z kilkunastu możliwych do wyboru) różnorodnych przedmiotów o mniejszym wymiarze godzin.
Specjalność „Chemia” jest zmodernizowaną wersją wieloletniego, jednolitego programu nauczania w Wydziale Chemii UW, uzupełnionego o wiele nowych przedmiotów i stwarzającą znaczne możliwości konstrukcji własnego programu studiów, w zależności od aktualnych, także ewentualnie zmieniających się w ich trakcie, zainteresowań.
3.1.3. Chemia biologiczna
Kierownik - dr hab. Aleksandra Misicka-Kęsik, prof. U.W. pok. 331, tel. 0 22 822 02 11 w. 228.
Specjalność „Chemia biologiczna” adresowana jest przede wszystkim do tych studentów, którym mniej odpowiada tradycyjny podział nauki na różne dyscypliny a w zamian cenią zagadnienia powstające na styku różnych nauk, w tym przypadku - chemii i biologii. Obecnie obserwuje się niezwykle dynamiczny wzrost nauki właśnie na pograniczu różnych jej dziedzin i dlatego taka interdyscyplinarna specjalność szczególnie odpowiada wymogom nowoczesnego wykształcenia. Ze względu na to specjalność „Chemia biologiczna” zawiera nie tylko tradycyjny program chemii, rozszerzony o odpowiednie zagadnienia biologii, ale także odwołuje się do wybranych nowoczesnych zagadnień. Jednym z ważniejszych osiągnięć ostatnich lat na pograniczu chemii i biologii, a dokładniej - genetyki - stało się ustalenie genomu ludzkiego, które z kolei spowodowało postawienie wielu nowych pytań, a odpowiedzi na nie muszą udzielić między innymi chemicy, dysponujący przy tym pewną wiedzą biologiczną. Przykład ten pokazuje, że w coraz większym stopniu na rynku pracy poszukiwani będą niekonwencjonalnie wykształceni chemicy, znający także podstawowe problemy biologii molekularnej i genetyki.
Z myślą o rosnącym zapotrzebowaniu na takie właśnie wykształcenie specjalność „Chemia biologiczna” stwarza studentom chemii możliwość poznania wybranych zagadnień biologii w trakcie podstawowego kursu studiów, z ograniczeniem wymiaru godzin innych przedmiotów. W jej ramach proponujemy m. in. następujące specjalistyczne przedmioty:
o biologia dla niebiologów,
o podstawy biologii komórki i organizmu człowieka,
o chemia bionieorganiczna,
o genetyka,
o biochemia,
o chemia bioorganiczna,
o bioinformatyka.
Studenci tej specjalności - w zależności od swoich konkretnych zainteresowań - mogą w semestrze 7 dokonać wyboru Zakładu Dydaktycznego, w którym będą wykonywać pracę magisterską. Na przykład w Zakładzie Chemii Organicznej mogą prowadzić syntezy związków wykazujących działanie biologiczne, a w Zakładzie Chemii Fizycznej badać właściwości fizykochemiczne układów biologicznych.
Absolwenci tej specjalności znajdą zatrudnienie nie tylko w instytucjach chemicznych, ale także np. w instytutach Polskiej Akademii Nauk o profilu biologicznym (np. w Instytucie Biologii Molekularnej im Nenckiego, Instytucie Biochemii i Biofizyki, Centrum Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej itp.) oraz w różnych innych miejscach, w których ceniona jest wiedza chemiczna połączona z biologiczną.
3.1.4. Chemia informatyczna i modelowanie
Kierownik - dr hab. Andrzej Sikorski, pok. 144, tel. 0 22 822 02 11 w. 388.
Specjalność „Chemia informatyczna i modelowanie’’ jest adresowana do tych studentów, którzy zainteresowanie chemią planują rozwijać w połączeniu z zaawansowanym zastosowaniem technik komputerowych. Oznacza to, że oprócz podstawowego kursu uniwersyteckiej chemii, studenci tej specjalności zdobywają również znaczną wiedzę informatyczną, możliwą oczywiście do wykorzystania także w innych, pokrewnych naukach. W szczególności jest to umiejętność praktycznego stosowania programów komputerowych, w tym specjalistycznego oprogramowania chemicznego, a także umiejętność projektowania i tworzenia własnych programów. Studenci tej specjalności poznają różne komputerowe systemy operacyjne (MS Windows, Linux), języki programowania (FORTRAN, C, Java), strukturę, działanie i projektowanie sieci komputerowych, narzędzia modelowania molekularnego i wizualizacji (GAUSSIAN, SYBYL i inne), chemiczne i biochemiczne bazy danych, narzędzia bioinformatyki oraz inne oprogramowanie specjalistyczne przydatne w chemii. Szczególny nacisk położony jest przy tym na opanowanie umiejętności komputerowego modelowania różnych układów i ich dynamiki na poziomie struktury cząsteczek.
Zgodnie z tak postawionym celem specjalności „Chemia informatyczna i modelowanie’’, podstawowa różnica pomiędzy nią a pozostałymi specjalnościami oferowanymi przez Wydział Chemii UW polega na zwiększeniu liczby godzin z przedmiotów związanych z matematyką i informatyką przy jednoczesnym zmniejszeniu liczby godzin z innych przedmiotów. Przewidziane są przy tym następujące dodatkowe przedmioty o profilu informatycznym:
o rozszerzone podstawy informatyki dla chemików,
o podstawy programowania komputerowego,
o metody matematyczne, numeryczne i statystyczne w chemii,
o modelowanie komputerowe w chemii.
Ponadto proponowany jest zaawansowany kurs przedmiotów tradycyjnie należących do zakresu chemii teoretycznej, a więc m. in. teorii struktury elektronowej atomów i molekuł, teorii orbitali molekularnych, spektroskopii molekularnej, struktury kryształów, modelowania polimerów i biopolimerów itp.
Absolwenci tej specjalności znajdują zatrudnienie w różnych instytucjach badawczych z dziedziny chemii, biologii, farmacji i pokrewnych, jak również w przemyśle. Możliwe jest także znalezienie zatrudnienia w ośrodkach komputerowych administracji i bankowości, a zatem wszędzie tam, gdzie podstawowym narzędziem pracy jest twórczo wykorzystywany komputer.
3.1.5. Chemia nowych materiałów
Kierownik - prof. dr hab. Jolanta Bukowska, pok. F-443, tel. 0 22 822 02 11 w. 274.
Specjalność „Chemia nowych materiałów” adresowana jest do tych studentów, którzy szczególnie interesują się nowoczesnymi rozwiązaniami w dziedzinie wytwarzania i zastosowań różnych, w tym do niedawna zupełnie nieznanych substancji. Można powiedzieć, że współczesna chemia jest w dużym stopniu chemią nowych materiałów. Odkrycie lub wynalezienie takich materiałów i ich zastosowań zostało w kilku przypadkach wyróżnione Nagrodą Nobla.
Pod nazwą „nowych materiałów” kryją się m. in. znane od dłuższego czasu polimery, materiały półprzewodnikowe (stosowane w elektronice), nadprzewodniki (przewodzące prąd elektryczny bez strat energii!) czy ciekłe kryształy (stanowiące podstawę wyświetlaczy w zegarkach, kalkulatorach i nowoczesnych monitorach). Do niedawno odkrytych materiałów tego typu należą fulereny (odmiany węgla o cząsteczkach przypominających kształtem piłkę futbolową), organiczne materiały przewodzące prąd elektryczny, samoorganizujące się tzw. filmy molekularne, czyli warstwy cząsteczek, które gromadząc się na różnych powierzchniach przyjmują spontanicznie określone ułożenie przestrzenne. Nie sposób tu nie wspomnieć także o nanostrukturach metalicznych i organicznych. Ogromny wysiłek badaczy skierowany jest bowiem obecnie na rozpoznanie struktury materii na poziomie zaledwie nanometrowych długości! Wymaga to specjalnych, nowoczesnych technik (spektroskopowych, mikroskopowych i innych) do badania i preparowania takich materiałów, przy czym np. mikroskopia taka niewiele ma już wspólnego z tradycyjną metodą optyczną i jest oparta na zupełnie innych zasadach. Wydział Chemii UW dysponuje taką nowoczesną aparaturą.
Specjalność „Chemia nowych materiałów” powinna więc kandydatom kojarzyć się z tym co nowoczesne i niosące perspektywy wielu ważnych zastosowań w przyszłości. Program tej specjalności wprowadza odpowiednie nowe przedmioty, których dotychczas nie było w programie studiów oraz rozszerza i unowocześnia te, które proponowane były dotychczas w bardzo okrojonym wariancie. Do przedmiotów tych należą m. in:
o nowe materiały w chemii,
o podstawy fizykochemii ciała stałego,
o metody fizykochemiczne w badaniach nowych materiałów,
o kataliza homo- i heterogenna,
o fizykochemia polimerów,
o technologie dla przemysłu elektronicznego.
Duży nacisk w tej specjalności jest położony na zajęcia laboratoryjne, w ramach których studenci poznają w praktyce nowoczesne metody badawcze, w tym wspomniane wyżej spektroskopowe i mikroskopowe. W zamian ulega ograniczeniu liczba godzin innych zajęć.
Absolwenci tej specjalności są dobrze przygotowani do pracy w laboratoriach związanych z przemysłem elektronicznym, jak też w laboratoriach zajmujących się chemią polimerów, katalizą, korozją. Na specjalistów w tej dziedzinie („Materials Science”) otwarty jest także rynek zachodnioeuropejski.
3.2. Praktyki przemysłowe
Wydział Chemii każdego roku organizuje wycieczki do zakładów przemysłowych między innymi: Zakładów Azotowych w Puławach, Petrochemii Płockiej, Zakładu Utylizacji Stałych Odpadów Komunalnych, Elektrociepłowni Żerań. Studenci zapoznają się tam z wybranymi procesami technologicznymi, mają możliwość porównania procesów laboratoryjnych i przemysłowych. Studenci odbywają również wycieczki do Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji. Zwiedzają stacje filtrów, zapoznają się z problemami oczyszczania wody dla potrzeb komunalnych i przemysłowych. Studenci z kierunku chemii jądrowej uczestniczą w wycieczkach do ośrodka produkcji izotopów OBRI POLATOM w Świerku koło Otwocka i zwiedzają cyklotron w Centralnym Laboratorium Środowiskowym Jonów Ciężkich.
3.3. Zasady odpłatności za zajęcia dydaktyczne
Zgodnie z Zarządzeniem nr 3 Rektora Uniwersytetu Warszawskiego z 24 czerwca 1992 r. na Wydziale Chemii wprowadza się obowiązek odpłatności za zajęcia na studiach dziennych w przypadku ich powtarzania spowodowanego niezadowalającymi wynikami w nauce. Obowiązek odpłatności dotyczy również studentów powtarzających zajęcia dydaktyczne po wznowieniu studiów, jeśli skreślenie nastąpiło z winy studenta. Dotyczy to studentów, którzy wznowili studia po 1 kwietnia 1992 r. Wznowienie studiów skreślonych z listy studentów i wznawiających studia wynosi 35 zł.
W roku akademickim 2005/2006 opłaty za powtarzanie zajęć dydaktycznych na Wydziale Chemii UW wynoszą:
- za powtarzanie laboratorium
- za powtarzanie w okresie semestru studiów ćwiczeń
audytoryjnych (ćwiczenia rachunkowe, proseminaria)
- za powtarzanie egzaminu
|
..........500 zł
..........200 zł
..........150 zł
|
3.4. Zawodowe studia podyplomowe
Absolwenci po uzyskaniu tytułu magistra chemii pragnący podjąć w przyszłości pracę w medycznym laboratorium diagnostycznym będą zobligowani do ukończenia zawodowych studiów podyplomowych na kierunku Analityka Medyczna na Akademiach Medycznych. Zdanie egzaminu państwowego upoważniać ich będzie do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego.
|
|